شب یلدا
شب یلدا و شیرینی‌های آن
همه ساله با نزدیک شدن به شب یلدا، همه ما به فکر درست کردن شیرینی های یلدایی می‌افتیم. زیرا شیرینی بخش جذایی‌ناپذیر از سفره یلدا است و نقش زیادی در مهمانی‌های شما دارد. انواع شیرینی شب یلدا با ظاهر رنگارنگ و متفاوت خود، تزئینات یلدایی شما را زیباتر می‌کنند. همچنین باعث می‌شوند که با تنقلات بیشتر، شب‌نشینی خود را کامل کنید.
شب یلدا چه شبی است؟
شب یلدا یا شب چله یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانی است که مثل عید نوروز و چهارشنبه‌سوری از تاریخ و پیشینه‌ی قدیم ایران به یادگار مانده. این شب از تمام شب‌های سال بلندتر است و اجداد ما هر سال آن را جشن می‌گرفته‌اند.
شب یلدا در واقع از زمان غروب آفتاب در آخرین روز پاییز یعنی ۳۰ آذر شروع می‌شود و با طلوع آفتاب در اولین روز زمستان یعنی اول دی به پایان می‌رسد
شب چله به‌عنوان بلندترین شب سال، برای ما ایرانی‌ها پر از خاطره است؛ از زمان کودکی که انشای شب یلدا می‌نوشتیم تا جمع شدن فامیل، انداختن سفره شب یلدا، تزیین انار شب یلدا و گوش دادن به شعر و قصه زیر کرسی.
شب یلدا آداب و رسوم زیادی دارد که معمولا در تمام شهرهای ایران و کشورهای دیگر جشن گرفته می‌شود. از اعمال جذاب و دلنشینی که در شب یلدا انجام می‌دهند، حافظ خوانی بزرگان خانواده است که با خواندن اشعار زیبای حافظ شبی ماندگار را برای همه افراد خانه رقم می‌زنند. بازی‌های یلدایی و گفتن خاطره نیز بخش مهمی از این شب محسوب می‌شوند. برخی در یلدا به هم کادو می‌دهند و برخی دیگر نیز برای تازه عروس و داماد خود هدیه می‌برند.
در ضمن، بخش دیگر این شب، شامل خوردن آجیل، هندوانه، انار، شیرینی و میوه‌های مختلف است که همگی جنبه نمادین دارند و به مسائلی مثل برکت، سلامتی، فراوانی و شادی اشاره دارند. با اینکه در یلدا دور هم بودن و شب نشینی اهمیت زیادی دارد، اما نباید از بخش خوراکی‌ها غافل شد. تمام خوراکی های یلدایی مهم هستند و بدون اغراق می‌توان گفت که نصف جذابیت مهمانی شب یلدا را تشکیل می‌دهند.
یلدا واژه‌ای سریانی به معنای زایش و تولد است. سریانی زبانی بود که در میان مسیحیان رواج داشت. این معنا، از بررسی و تحقیق در واژه‌نامه‌ها و کتاب‌های تاریخی به دست آمده است. ابوریحان بیرونی، دانشمند همه فن حریف و تقویم‌شناس، از شب یلدا با نام میلاد اکبر یاد می‌کند و منظور از این نام را میلاد خورشید دانسته است. کتاب آثار الباقیه نوشته اوست. کتاب به عربی نوشته شده و در حال حاضر، چند ترجمه فارسی از آن منتشر می‌شود. ابوریحان در این کتاب گاه‌شماری و تقویم اقوام مختلف را بررسی کرده است. اگر علاقمند باشید می‌توانید مراسمات و جشن‌های اقوام باستان را در این کتاب مطالعه کنید.
دقیقا مشخص نیست که واژه یلدا چه زمان و چطور وارد زبان فارسی شده است. از تاریخ این‌طور بر‌می‌آید که مسیحیان اولیه که در روم زندگی سختی داشتند و عده‌ای از آنان به ایران مهاجرت می‌کنند. به علت نزدیکی فرهنگی، این واژه سریانی به فارسی راه پیدا می‌کند.
ایرانیان در زمان‌های قدیم، یک نوع تقویم کلی نگر هم داشتند. این تقویم بیشتر در کار‌های کشاورزی و دامپروری کاربرد داشت. آنها دو موقع از سال را به نام چله می‌شناختند. چله تابستان که از تیر شروع می‌شد و چله زمستان که از دی‌ماه. چله‌ها هر کدام به دو دوره تقسیم می‌شدند؛ چله بزرگ و چله کوچک. چهل روز ابتدایی را چله بزرگ و بیست روزِ بعد را چله کوچک می‌نامیدند.
چله بزرگ زمستان که درست بعد از شب یلدا آغاز می‌شود؛ شروع زمستان است و شدت سرما در آن بیشتر است. چله بزرگ تا دهم بهمن طول می‌کشد. پس از آن، چله کوچک شروع و تا اول اسفند ادامه دارد. شدت سرما در چله کوچک کمتر است و آسیب کمتری هم می‌رساند. چهار روز پایان چله بزرگ، و چهار روز آغاز چله کوچک را، چهار چهار می‌گویند که نهایت شدت سرما در این مدت اتفاق می‌افتد.
قطعاً پیشنهاد ما به شما برای دورهمی و مهمانی‌های یلدا شیرینی و کیک‌های سروطلایی است. به راحتی می‌توانید با مراجعه حضوری از انواع مدل‌ها دیدن کرده و یا برای خرید آنلاین و بی دردسر به سایت سروطلایی مراجعه نموده و از میان محصولات جذاب ما برای دورهمی های خودانتخاب نمایید.
اما اگر نمی‌خواهید لذت پختن شرینی درکنار عزیزانتان را از دست بدهید در ادامه چند دستور تهیه شیرینی خوشمزه یلدایی را باهم مرور خواهیم کرد:
مولاد لازم برای تهیه رولت هندوانه ای
• تخم مرغ: 4 عدد
• آرد: 1 پیمانه
• شکر: نصف پیمانه
• بیکینگ پودر: ۱ قاشق مربا خوری
• آبجوش: ۳ قاشق سوپ خوری
• وانیل: ۱/۴ قاشق چای خوری
ابتدا زرده و سفیده تخم مرغ را جدا کرده و سفیده را با 2 قاشق غذاخوری شکر هم بزنید تا کمی کف کند. سپس به هم زدن ادامه دهید تا کرم رنگ شود و وقتی کاسه را زیر و رو می‌کنید، سفیده نباید بریزد. آن را در یخچال بگذارید تا خنک بماند. حالا زرده تخم مرغ را با وانیل و بقیه شکر مخلوط کنید تا زرده‌ها از حالت لختگی خارج شده و کشدار شوند. سپس در این فاصله آبجوش را اضافه کرده و سریع هم بزنید تا زرده‌ها بسته نشوند و مواد از حالت روان بودن خارج شود.
آرد و بکینگ پودر را با هم مخلوط کرده و سه بار الک کنید. سپس زرده‌ها را به مواد اضافه کرده و مخلوط کنید. سفیده را هم داخل این ترکیب بریزید و با لیسک هم بزنید. سپس کمی از مواد را در ظرف کوچکی ریخته و بقیه را به دو قسمت مساوی تقسیم کنید. به یکی رنگ قرمز و به دیگری رنگ سبز اضافه کنید.
حالا کف سینی را چرب کرده و کاغذ روغنی را طوری داخل آن قرار دهید که کاغذ لبه داشته باشد و بعدا زمان خارج کردن رولت مشکلی نباشد. حال خمیر قرمز را یک طرف سینی و رنگ دیگر را کنار آن بریزید. روی خمیر سبز را با رنگ سبز پر رنگ، طرح ایجاد کنید.
فر را به مدت 8 دقیقه با دمای 230 درجه گرم کنید، سپس گریل را به مدت 2 دقیقه روشن کنید تا کیک پخته شود. سپس با کمک کاغذ روغنی رولت را خارج کنید و روی یک پارچه تمیز قرار دهید. کاغذ را جدا کنید و پارچه را رول کنید و 1 ساعت داخل یخچال قرار دهید. سپس رولت را دوباره باز کنید و خامه بزنید. آن را دوباره یک ساعت در یخچال قرار دهید و هنگام سرو آن را با شکلات چیپسی تزئین کنید.
این شیرینی با وجود مارمالاد، بافتی خاص دارد و خشک به نظر نمی‌رسد. شاید فکر کنید که درست کردن آن سخت است، ولی به راحتی می‌توانید آن را در منزل درست کنید.
مواد لازم برای تهیه شیرینی سوئیسی
• کره: ۱۵۰ گرم
• پودر قند: ۷ قاشق غذاخوری
• آرد سفید قنادی: چهار و نیم پیمانه
• زرده تخم مرغ: ۳ عدد
• تخم مرغ کامل: ۱ عدد
• بکینگ پودر: ۱ قاشق چایخوری
• وانیل: یک هشتم قاشق چایخوری
مواد لازم برای روی خمیر
• مارمالاد سیب (یا هر نوع مربا و مارمالا): ۱ پیمانه
• خلال بادام: نصف پیمانه
• زرده تخم مرغ: ۱ عدد
• شیر: ۱ قاشق غذاخوری
• پودر قند: ۱ قاشق چایخوری
ابتدا کره‌ای که به دمای محیط رسیده را با پودر قند در ظرفی ریخته و در همزن برقی هم بزنید تا کرم رنگ و شفاف شود. زرده و تخم مرغ کامل را به همراه وانیل به کاسه کره اضافه کنید و دو دقیقه دیگر با همزن بزنید و سپس همزن را کنار بگذارید.
آرد و بکینگ پودر را با هم مخلوط کنید و کم کم به مایه اضافه کنید و با همزن دستی هم بزنید تا خمیر یکدستی به دست آید. سپس یک سوم خمیر را جدا کرده و در نایلون بپیچید و به مدت 20 دقیقه در فریزر قرار دهید. کف سینی 30*40 را کمی روغن بزنید. سپس بقیه خمیر را به طور یکنواخت کف سینی پخش کنید. مارمالاد را روی خمیر قرار دهید و سپس خلال‌های بادام را به طور یکنواخت روی مارمالاد پخش کنید.
خمیر را از فریزر خارج کرده آن را بر روی مارمالاد و بادام به طور یکنواخت رنده کنید. در ظرفی دیگر، زرده‌ها را با شیر و پودر قند مخلوط کرده و با قلم مو روی سطح خمیر بمالید. حالا سینی شیرینی را در طبقه وسط فر با دمای 180 درجه سانتیگراد به مدت 20 تا 30 دقیقه قرار دهید تا بپزد. بعد از اینکه شیرینی یلدایی شما پخت، آن را به شکل‌های دلخواه برش دهید و نوش جان کنید.
شیرینی پنجره ای یلدایی
شیرینی پنجره ای یکی از شیرینی هایی رایجی است که نه تنها در عید نوروز و یلدا، بلکه در اعیاد مذهبی هم مصرف می‌شود. این شیرینی می‌تواند به صورت رنگی یا ساده درست شود و طرز تهیه آسانی دارد. اگر برای شیرینی یلدایی به دنبال یک گزینه اقتصادی و در دسترس هستید، شیرینی پنجره‌ای را از دست ندهید.
مواد لازم برای تهیه شیرینی پنجره ای یلدایی
• آرد: 1 پیمانه
• شیر: 1 پیمانه
• نشاسته: نصف پیمانه
• تخم مرغ: 3 عدد
• وانیل: نصف قاشق چایخوری
• پودر قند: نصف پیمانه
• گلاب: ۲ قاشق غذاخوری
ابتدا نشاسته را به همراه شیر و گلاب در ظرف مناسبی بریزید و خوب مخلوط کنید تا یکدست شود. سپس تخم مرغ‌ها را یکی یکی به ظرف اضافه کنید و خوب هم بزنید تا کاملا یکدست شود. بعد وانیل را اضافه کنید تا بوی تخم مرغ از بین برود. حالا آرد را کم کم اضافه کنید و با قاشق مواد را هم بزنید تا شیرینی شکل بگیرد. برای یکدست شدن شیرینی، آن را از صافی رد کنید تا گلوله نشود.
بهتر است خمیر را دو یا سه بار الک کرده و با مواد دیگر مخلوط کنید. پس از آماده شدن مایه شیرینی، آن را در ظرف مناسبی روی حرارت قرار دهید. سپس به اندازه‌ای روغن بریزید که شیرینی بر روی آن شناور شود. قالب مخصوص شیرینی را ۱۰ ثانیه در روغن داغ قرار دهید. سپس تا لبه قالب در مایه شیرینی فرو ببرید. حالا قالب را دوباره داخل روغن بگذارید و به آرامی تکان دهید تا شیرینی از قالب خارج شود. به همین ترتیب، شیرینی‌ها را داخل روغن سرخ کنید. بعد از سرخ شدن آنها را روی دستمال حوله‌ای قرار دهید تا روغن اضافی آنها گرفته شود. بعد از اینکه شیرینی کمی خنک شد، آنها را داخل پودر قند بغلتانید و در ظرف مورد نظر قرار دهید.
